- Strona główna

Kat w powszechnej świadomości kojarzy się z osobą dokonującą egzekucji skazanych oraz torturowania obwinionych i oskarżonych. Tymczasem małodobry w mieście miał wiele innych zajęć. Należało do nich przede wszystkim usuwanie nieczystości z miasta, opróżnianie kloak, usuwanie padłych zwierząt. Kat otrzymywał tygodniowe myto, a do pomocy miał przydzielonych hyclików, zwanych też katowszczykami. Oprócz tego, miasto wydawało kwoty na utrzymanie kata. Świadczą o tym przykładowe zapisy: w 1637 roku miasto poniosło wydatki na budowę jego domu; w 1664 roku rajcy zafundowali katu buty, natomiast w 1684 roku rada miejska poniosła koszty pogrzebu kata. W przypadku, gdy kat dokonywał egzekucji miasto ponosiło wydatki, m.in. za wykonanie egzekucji, wikt kata, zbudowanie szubienicy, zapłatę dla kopiących dół na pochowanie ciała, itp.

Zapisy dotyczące wydatków miasta Przemyśla na utrzymanie katów i ich pracę oraz na egzekucje wykonywane przez nich, pochodzące z drugiej połowy XVI oraz z XVII wieku, zachowały się w zespole Akta miasta Przemyśla w zasobie Archiwum Państwowego w Przemyślu.

W wigilijny wieczór na naszych stołach pojawi się karp oraz inne potrawy rybne. Zachęcamy do wypróbowania przepisów na karpia, rybę pieczoną, szczupaka na żółto, zupę z ryb oraz marynatę rybną, znajdujących się w zasobie Archiwum Państwowego w Przemyślu. Pochodzą one z pierwszej połowy XIX wieku i przechowywane są w zbiorze nr 842 Zbiór rękopisów prac naukowych i literackich w zasobie Archiwum Państwowego w Przemyślu.

W naszym archiwum jest już świątecznie i kolorowo. Tradycyjnie uczniowie Szkoły Podstawowej nr 15 w ramach zajęć świetlicowych ozdobili naszą choinkę własnoręcznie wykonanymi ozdobami. A potem przy wspólnym poczęstunku porozmawialiśmy o świątecznych zwyczajach. Uczennice zaśpiewały nam świąteczne piosenki, zarówno w języku polskim i angielskim oraz recytowały wiersz o św. Mikołaju. Oczywiście zwiedzano także nasze wystawy, których kustoszem jest ciągle niezawodny Aleksander Fredro... Na koniec popłynęło moc ciepłych, świątecznych życzeń i obietnica ponownego spotkania. Serdecznie dziękujemy!!!

13 grudnia obchodzimy Dzień Księgarza. Święto to jest obchodzone w Polsce od 85 lat. Jest również okazją do zaprezentowania informacji o jednej z najstarszych księgarni w Polsce – inwentarza jarosławskiej księgarni Andrzeja Cichończyka, pochodzącego aż z 1621 roku. Spis ten, jak również testament i inwentarz majątku ruchomego Cichończyka znajdują się w zespole archiwalnym Akta miasta Jarosławia w księdze testamentów, zawierającej wpisy z lat 1590-1628 (sygn. 9, s. 232-239).

Nie posiadamy zbyt wielu informacji dotyczących samego księgarza. Bibliopola (księgarz) jarosławski pozostawał w łączności handlowej z drukarzami i księgarzami krakowskimi, zawierał wiele transakcji podczas słynnych jarmarków jarosławskich. Do jego klientów należał Jan Brożek – matematyk, kartograf, literat, lekarz, rektor Akademii Krakowskiej.

Z inwentarza księgarni wynika, że Cichończyk posiadał dzieła w ponad 1630 woluminach, w tym samych dzieł w języku polskim w ponad 1075, co stawiało go na równi z ówczesnym znanymi księgarniami krakowskimi i lwowskimi. Wśród zgromadzonych dzieł znajdowały się książki o tematyce teologicznej, z zakresu sztuk wyzwolonych, prawa, historii, matematyczno-przyrodnicze, dzieła klasyków greckich i rzymskich. Z dzieł w języku polskim Cichończyk posiadał m.in. utwory autorstwa Kochanowskiego, Reja, Klonowicza i Szymonowicza oraz Bartosza Paprockiego, Szymona Starowolskiego.

Inwentarz księgarni Cichończyka został opracowany i wydrukowany w artykule: A. Lewicka-Kamińska, Inwentarz księgarni Andrzeja Cichończyka w Jarosławiu z 1621 r., „Roczniki Biblioteczne”, R. V, z. 1-4, s. 253-299.

Zapraszamy do obejrzenia wirtualnej wystawy przygotowanej przez Archiwum Państwowe w Przemyślu w ramach obchodów Jubileuszu Teatru "Fredreum"